Choć większość krajów od dawna nie ma króla czy królowej, a i Brytyjczycy w sondażach deklarują, że mają dosyć monarchii, to w pierwszy weekend maja oczy całego świata zwrócone są na Londyn. Do Wielkiej Brytanii zjeżdżają najważniejsi tego świata, by wziąć udział w ceremonii koronacji króla Karola III. Media skrupulatnie śledzą przygotowania do uroczystości, która ostatni raz odbyła się ponad 70 lat temu, publikując mnóstwo zdjęć oraz zwracając uwagę na najmniejsze szczegóły.
My sprawdziliśmy, jak wyglądały koronacje poprzednich władców Wielkiej Brytanii.
6 lutego 1952 r. po długiej chorobie zmarł król Jerzy VI, a księżniczka Elżbieta wstąpiła na tron, stając się królową Elżbietą II. Koronację zaplanowano na 2 czerwca 1953 roku i natychmiast rozpoczęto przygotowania do niej.
Królowa została namaszczona przez Geoffrey’a Fishera, arcybiskupa Canterbury. Książę Filip nie został koronowany razem z żoną.
Koronacja królowej w Opactwie Westminsterskim była transmitowana w radiu na całym świecie oraz po raz pierwszy w historii (na prośbę Elżbiety II) w brytyjskiej telewizji.
Według szacunków uroczystość śledziło 27 milionów telewidzów, a za pośrednictwem radia 11 mln słuchaczy. Na ceremonię przyjechało ponad 2000 dziennikarzy i 500 fotografów z 92 krajów.
Nowej monarchini podczas procesji towarzyszyło 29,2 tys. służb mundurowych. Ogromne tłumy zgromadziły się na ulicach Londynu mimo że tego dnia lał ulewny deszcz.
Jerzy VI został królem niespodziewanie po abdykacji swojego brata, króla Edwarda VIII, w grudniu 1936 roku. Jego koronacja odbyła się 12 maja 1937, w dniu, w którym koronę miał przyjąć jego brat.
Ceremonia rozpoczęła się od namaszczenia króla, symbolizującego jego duchowe wejście do władzy królewskiej. Później nastąpiła krótsza i prostsza ceremonia koronacji królowej. Uroczystość poprowadził arcybiskup Cosmo Lang.
Procesja koronacyjna przemierzyła prawie 10 km, co było najdłuższą do tej pory pokonaną trasą na tego typu wydarzeniu. Na ulicach nowego króla witały tłumy, a towarzyszyło mu ponad 32 tys. żołnierzy i 20 tys. policjantów.
Koronacja Jerzego VI była pierwszą sfilmowaną i pierwszą wyemitowaną w radiu. W telewizji pokazano jednak tylko procesję, bez ceremonii wewnątrz Opactwa Westminsterskiego.
11-letnia księżniczka Elżbieta (późniejsza Elżbieta II) z okazji koronacji swoich rodziców napisała dłuższą notatkę "Dla mamy i taty na pamiątkę ich koronacji", w której opisała wydarzenie jako "cudowne".
Król Jerzy V i królowa Maria zostali koronowani w Opactwie Westminsterskim 22 czerwca 1911 r. Oboje zapisali w swoich pamiętnikach wspomnienia z tego dnia.
Królowa Maria: "Ceremonia była piękna i robiąca ogromne wrażenie... Mieliśmy wspaniałe przyjęcie zarówno w drodze na koronację, jak i w drodze powrotnej".
Król Jerzy V: "Było pochmurnie z lekkimi, przelotnymi opadami deszczu i silnym, chłodnym wiatrem, ale lepsze to dla ludzi niż wielki upał. Dzisiejszy dzień był rzeczywiście wspaniałym i pamiętnym dniem w naszym życiu, którego nigdy nie zapomnimy, ale przypomniało mi to wiele smutnych wspomnień sprzed 9 lat, kiedy ukochani Rodzice zostali koronowani."
Monarcha napisał, że o godz. 10:30 razem z żoną ruszyli do Opactwa Westminsterskiego w powozie zaprzężonym w osiem kremowych koni. Na ulicach stało 50 tys. żołnierzy oraz setki tysięcy Brytyjczyków. Uroczystości w Opactwie zakończyły się o 14:15, a o 15 pokazali się ludziom na balkonie w Buckingham Palace. Dalsza część dnia upłynęła monarsze na odpowiadaniu na telegramy i listy, a do łóżka położył się kwadrans przed północą.
Jako najstarszy syn królowej Wiktorii, król Edward VII odziedziczył tron po jej śmierci w styczniu 1901 roku. Koronacja nowego króla i jego małżonki, królowej Aleksandry, miała odbyć się 26 czerwca 1902 r. Kiedy pierwsi gości zjeżdżali do Londynu, Edward VII poważnie zachorował. Jego stan był na tyle poważny, że konieczna była operacja, a ceremonię przełożono na 9 sierpnia.
Król Edward VII i królowa Aleksandra po uroczystościach pojawili się na balkonie Pałacu Buckingham, by przywitać się z tłumem. W ten sposób zapoczątkowali tradycję, która trwa do dzisiaj.
Wspomnienia z koronacji rodziców zapisał książę Jerzy (późniejszy król Jerzy V). Według jego relacji tego dnia było pochmurnie i niezbyt ciepło, a wieczorem padał deszcz. Ceremonię opisał jako "wspaniałe widowisko".
Księżniczka Wiktoria została królową w wieku 18 lat, kiedy król Wilhelm IV zmarł 20 czerwca 1837 r. Koronacja została zaplanowana na 28 czerwca 1838 r. Ceremonia była o wiele bardziej uroczysta niż ta, którą kilka lat wcześniej przygotowano dla jej ojca.
Ceremonia trwała pięć godzin i nie do końca przebiegła zgodnie z planem. Królowa Wiktoria zapisała w swoim pamiętniku, że arcybiskup wsadził jej pierścień na niewłaściwy palec i zdjęcie go sprawiło jej duży ból.
Na procesji koronacyjnej pojawiło się około 400 tys. osób, które stanęły wzdłuż ulic, by zobaczyć nową królową.
"Były miliony moich lojalnych poddanych, zebranych w każdym miejscu, aby być świadkami procesji. (...) Naprawdę nie potrafię wyrazić, jak bardzo czułam się dumna z bycia królową takiego narodu" - napisała królowa Wiktoria w pamiętniku.
Z okazji koronacji króla Karola III Opactwo Westminsterskie dzieli się w mediach społecznościowych ciekawostkami z uroczystości, które miały miejsce w ciągu wieków. Oto kilka wybranych:
Koronacja Wilhelma IV we wrześniu 1831 r. była znana jako "półkoronacja", ponieważ ceremonia była bardzo skromna. Nie było zwykłego bankietu, bo król uznał, że jest to zbyt kosztowne.
Na koronację Jerzego IV w 1821 roku próbowała wtargnąć jego żona Caroline z Brunszwiku, z którą był w separacji. Kobieta chciała zostać koronowanym małżonkiem, ale odmówiono jej wstępu do świątyni.
Mówi się, że koronacji Jakuba II w kwietniu 1685 r. towarzyszyło wiele "złych znaków". Podczas uroczystości mało brakowało, żeby korona spadła z głowy króla, a w momencie koronacji sztandar królewski w Tower of London został porwany przez wiatr.
Koronę, którą otrzyma Karol III, jako pierwszy nosił król Karol II. To dla niego wykonano zestaw nowych regaliów na koronację w 1661 roku.
Henryk VI został królem w 1422 roku. Miał zaledwie dziewięć miesięcy i był najmłodszą osobą, która kiedykolwiek wstąpiła na angielski tron. Rada regencyjna rządziła, dopóki Henryk nie został koronowany, kiedy miał... osiem lat.
Koronacja Ryszarda I (3 września 1189 r.) jest pierwszą, z której zachował się szczegółowy opis. Wynika z niego, że wokół głowy króla latał nietoperz, a dzwony opactwa biły z niewiadomego powodu. Wydarzenia te interpretowano jako "złe znaki".