Jak rozpoczęła swoją przygodę z lotnictwem Daiana Dajulescu? Pochodząca z Rumunii kobieta zaczęła latać bardzo wcześnie, bo już w wieku 10 lat. - Wtedy po raz pierwszy leciałam komercyjnym samolotem. Byłam zafascynowana wszystkim, co działo się wokół mnie podczas lotu. Kiedy dotarliśmy do celu, załoga była bardzo przyjazna i pozwoliła mi zajrzeć do kokpitu, co tylko wzmocniło moje marzenie o zostaniu w przyszłości pilotem. Swój plan wcieliłam w życie w tej samej firmie, która dała mi szansę, by zobaczyć, jak wygląda wnętrze maszyny. Wtedy poczułam, że moje marzenie się spełniło - wspomina z uśmiechem.
Zostanie pilotem wiąże się z konkretnymi kosztami. Prywatna licencja pilota (PPL) to wydatek rzędu 6-11 tys. euro, podczas gdy licencja komercyjna, potrzebna do latania w liniach lotniczych, może kosztować od 60 do 120 tys. Aby zrealizować swoje marzenie, Daiana ukończyła Rumuńską Akademię Lotniczą w Bukareszcie oraz uzyskała licencję pilota komercyjnego.
- Moja pasja do lotnictwa i zamiłowanie do interakcji z ludźmi dodaje mi skrzydeł, by iść naprzód w mojej karierze - podkreśla.
W światowym lotnictwie tylko około 7 proc. pilotów to kobiety. - Przemysł lotniczy był i jest tradycyjnie zdominowany przez mężczyzn, ale nikt nie powstrzymuje nas przed rezerwacją miejsc w kokpicie - mówi Daiana. Mimo szkodliwych stereotypów, które wciąż się utrwalają, poczyniono znaczne postępy w akceptacji kobiet w lotnictwie. Celem jest przezwyciężenie stereotypów - to klucz do sukcesu.
Daiana opowiada, jak na początku swojej kariery musiała zmierzyć się z dyskryminacją. - Kiedyś pewien mężczyzna powiedział mi, że jestem zbyt "krucha" na pilota, postanowiłam udowodnić, że nawet "krucha" kobieta może spełniać swoje marzenia - mówi. Determinacja i ciężka praca przyniosły owocne rezultaty. Teraz Daiana jest pewnym siebie pierwszym oficerem samolotu, czyli drugą najważniejszą osobą załogi maszyny.
Zawód pilota linii lotniczych wymaga elastyczności, ale kobieta dodaje, że można go pogodzić z życiem prywatnym. - Uczy nas to doceniać wolny czas, który możemy poświęcić rodzinie i przyjaciołom - mówi.
Elastyczność to kolejna bardzo ważna cecha, którą rozwinąłem w lotnictwie. - Nauczyłem się lepiej dostosowywać do nowych sytuacji, ponieważ żaden lot nie jest taki sam, nie napotykamy tych samych warunków pogodowych i rzadko wchodzimy w interakcje z tymi samymi ludźmi - podkreśla. Wszystko to uczy elastycznego myślenia i otwartości na zmiany.
Pilotka stwierdza, że nie boi się latać, ale podkreśla też, że przygotowanie do lotu jest bardzo ważne i wymaga dużej uwagi. Do najważniejszych czynności należy regularne monitorowanie warunków pogodowych i zachowanie czujności w przypadku ważnego komunikatu. Gdy wszystko jest przygotowane, cała załoga odbywa odprawę, na której omawiane są najważniejsze informacje związane ze zbliżającym się lotem, wszystko po to, by loty przebiegały bezpiecznie.
Dla osób, które boją się latać, Daiana ma kilka rad. - Statystyki pokazują, że największym zagrożeniem jest droga na lotnisko, nie sam lot. Strach przed lataniem wynika często z braku kontroli i wiedzy o tym, co się dzieje podczas lotu. Sam lot może wydawać się przerażający, ponieważ oddziela człowieka od ziemi, od jego naturalnego środowiska, w którym się urodził - na tej samej zasadzie można również zająć się lękiem wysokości - podkreśla kobieta. Daiana zaleca podjęcie inicjatyw, które mogą osłabić lęk. W jej przekonaniu może pomóc lot małym samolotem. To ułatwi zrozumieć procedury i uczyni latanie mniej przerażającym.
Warto pamiętać, że rolą załogi jest, aby zadbać o bezpieczeństwo pasażerów. Wszyscy są przeszkoleni, aby poradzić sobie w każdej napotkanej sytuacji. Warto podkreślić, że statystyki pokazują, że w rzeczywistości "droga na lotnisko" stanowi największe zagrożenie.
W lotnictwie każda zasada i procedura jest niezwykle ważna dla zachowania bezpieczeństwa lotu. Czy oglądanie filmów katastroficznych z udziałem samolotu do dobry pomysł?
- Oglądam filmy dokumentalne o katastrofach lotniczych, ponieważ musimy zrozumieć łańcuch czynników, które prowadzą do katastrofy i jak ludzie na nią reagują. Pomaga to zrozumieć sytuację i być bardziej precyzyjnym w każdej podejmowanej decyzji - mówi Daiana Dajulescu.
Sytuacja kobiet w zawodzie pilota jest dynamiczna i coraz bardziej sprzyjająca. Niestety nadal wiąże się z wyzwaniami. Warto podkreślić, że kobiety nadal stanowią niewielki procent pilotów na całym świecie. W Stanach Zjednoczonych to około 5-7 proc. wszystkich pilotów, a w innych krajach liczby są często jeszcze niższe.
Przez wiele lat pilotowanie samolotów było zawodem zdominowanym przez mężczyzn, a kobiety miały ograniczony dostęp do zawodu z powodu barier społecznych i kulturowych. Obecnie rola kobiet w lotnictwie stopniowo się przekształca. Linie lotnicze i organizacje branżowe zaczynają bardziej inwestować w różnorodność i integrację. Takie linie jak Air India czy Qatar Airways mają wyższy odsetek kobiet w kokpitach. W ostatnich latach obserwuje się wzrost liczby kobiet uczących się na pilotów. Organizacje takie jak Women in Aviation International czy International Society of Women Airline Pilots działają na rzecz przyciągania i wspierania kobiet w tym zawodzie.
W odpowiedzi na wyzwania stojące przed kobietami, wiele organizacji lotniczych oraz linii lotniczych oferuje programy mentoringowe i stypendia dla kobiet, które pragną zostać pilotkami. Programy te obejmują wsparcie finansowe na szkolenia, wydarzenia networkingowe, a także pomoc mentorską od doświadczonych kobiet-pilotów
Coraz więcej kobiet osiąga sukcesy w lotnictwie i staje się kapitanami, liderkami zespołów, a nawet dyrektorami zarządzającymi liniami lotniczymi. Na przykład w 2010 roku Anny Muriel była pierwszą kobietą, która objęła stanowisko prezeski jednej z europejskich linii lotniczych - Norwegian Air Shuttle. W wielu krajach kobiety-pilotki są pionierkami, a ich widoczność w mediach inspiruje kolejne pokolenia kobiet do rozważenia kariery w lotnictwie.
Sytuacja kobiet-pilotów jest lepsza niż w przeszłości, ale przed branżą lotniczą wciąż stoją wyzwania związane z osiągnięciem pełnej równości i inkluzyjności. Większa obecność kobiet w kokpitach, inicjatywy wspierające kobiety na różnych etapach kariery oraz działania na rzecz zmian kulturowych pomagają w tworzeniu bardziej zrównoważonego i różnorodnego środowiska pracy w lotnictwie.